اجزای دیزل ژنراتور را بشناسیم !
اجزای اصلی ژنراتور الکتریکی به صورت زیر تقسیم بندی می شود.
- موتور
- ژنراتور
- سیستم سوخت
- تنظیم کننده ولتاژ
- سیستم خنک سازی و اگزوز
- سیستم روغنکاری
- شارژ باطری
- پنل کنترل
- چارچوب اصلی
1- موتور
این قسمت حیاتی ترین بخش دیزل ژنراتور است و تمام توان مکانیکی که ژ نراتور برای حرکت می خواهد تامین می کند. موتور در دیزل ژ نراتور باید بسیار دقیق انتخاب شود.
زیرا توان مکانیکی که یک موتور تامین می کند، می تواند توان الکتریکی خروجی ژنراتور را مشخص کند و به این وسیله قدرت الکتریکی برای استفاده از دیزل ژنراتور بدست می آید.
در انتخاب موتور دیزل ژنراتور موارد دیگری همانند میزان صدای تولیدی آن و میزان حجم محفظه سوخت نیز مهم هستند که باید به آن ها توجه نمود.
موتورهای دیزلی برای راه اندازی و تولید توان، نیاز به توان الکتریکی دارند. از این رو در اکثر موارد از منبع تغذیه که ولتاژ مستقیمی (DC) در حدود 12 تا 24 ولت را تولید می کند، برای راه اندازی موتور استفاده می شود.
این منبع تغذیه می تواند خود موتور الکتریکی یا تعداد باتری باشد که این میزان ولتاژ را تامین می کند.
2- ژنراتور
ژنراتور برق قلب تپنده تولید توان الکتریکی دیزل ژنراتور است که انرژی اولیه خود را از موتور گرفته و تولید برق می کند. نوع آن بر حسب نیاز ما تعیین می شود. برای مثال برای تولید توان بالا نیاز به ژنراتور القایی داریم. ساختمان آن اعم ازنوع سیم پیچی روتور و استاتور و جریان تحریک آن، تعیین کننده نحوه عملکرد دیزل ژنراتور است.
3- سیستم سوخت
تانک سوخت معمولا ظرفیت کافی برای حفظ کارکرد 6 تا 8 ساعت را بطور متوسط دارد. در مورد واحدهای کوچک موتور ژنراتور، تانک سوخت قسمتی از پایه ژنراتور شده است. برای کاربردهای تجاری، ممکن است لازم باشد تا بطور مستقیم باشد و روی تانک سوخت خارجی نصب شده باشد.
قسمت های معمول سیستم سوخت
- ارتباط لوله از مخزن سوخت به موتور
- عرضه مستقیم سوخت از تانک به موتور و برگشت مستقیم از موتور به تانک
- ارتباط سرریز از تانک سوخت به لوله زهکش
- پمپ سوخت
- سوخت را از تانک ذخیره اصلی به تانک روز منتقل می کند. پمپ سوخت نوعا بطور الکتریکی کار می کند.
- جداکننده آب و سوخت، آب و ماده خارجی را از سوخت مایع برای پشتیبانی از اجزای دیگر ژنراتور در مقابل خوردگی و آلودگی جدا می کند.
- انژکتور سوخت، سوخت مایع را اتمیزه کرده و در مورد نیاز سوخت در اتاقک احتراق موتور اسپری می شود.
4- رگولاتور ولتاژ
رگولاتور ولتاژ وظیفه تنظیم ولتاژ خروجی ژنراتور را دارد که این کار با عملکرد اجزایی مانند رگولاتور، سیم پیچی تحریک کننده و روتور یکسو کننده انجام می پذیرد.
5- سیستم خنک کننده
در دیزل ژنراتورها خنک کردن اجزای ولتاژ بسیار مهم است چرا که داغ شدن زیاد و طولانی مدت آن باعث خراب شدن قطعات می شود که به عملکرد دستگاه ضربه می زند. در برخی از آنها از مایع و در برخی دیگر از گاز هیدروژن برای خنک سازی استفاده می شود.
6- سیستم روغنکاری
در دیزل ژنراتور اجزای مکانیکی بسیاری وجود دارد که دائما در حال کار و حرکت می باشند. لذا برای کارایی بهتر نیاز است که اجزا روغن کاری شوند. معمولا هر 10 ساعت کار با دیزل ژنراتور، باید سطح روغن آن را کنترل کرد و هر 500 ساعت روغن باید تعویض شود.
7- شارژر باتری
شروع عملکرد ژنراتور باطری محور است. این قسمت علاوه بر شارژ باتری، میزان شارژ را نشان می دهد. توان این شارژ با توان خروجی ژنراتور متناسب است.
8- کنترل پنل
این قسمت وظیفه کنترل الکتریکی کل سیستم را دارد. قسمت هایی که لازم است کنترل شوند به شرح ذیل است:
- کنترل ژنراتور، شامل کنترل تمامی پارامترهای دخیل در آن است که شامل ولتاژ، جریان و فرکانس است.
- کنترل موتور، در قسمت کنترل موتور باید پارامترهای سرعت، میزان روشن بودن، فشار روغن، میزان حرارت سیال خنک کننده و غیره اندازه گیری شود.
- پنل خاموش و روشن، سیستم روشن و خاموش کردن اتوماتیک که در بعضی از دیزل ژنراتورها وجود دارد.
9- چارچوب/شاسی موتور ژنراتور
دیزل ژنراتور قابل حمل یا ثابت می باشد. در حالت کلی تمامی تجهیزات بالا بر روی سکو یا همان شاسی قرار می گیرد.
سیستم دود خروجی ژنراتور
در دیزل ژنراتورها به علت تولید دود سمی خروجی نیاز است که سیستمی برای کنترل این دود و جداسازی این قسمت از سایر قسمت ها موجود باشد. به همین منظور این سیستم در قسمت خروجی موتور قرار دارد. دیزل ژنراتورها، بسته به نیاز، دارای تجهیزات جانبی هستند که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برد کنترل با قابلیت استارت اتوماتیک به هنگام قطع برق شهر
- سیستم پیش گرمکن آب (Jacket Water Heater)
- رادیاتور Tropical (مخصوص مناطق گرمسیری)
- باتری و باتری شارژر اتوماتیک
- ضربه گیرهای الاستیک بین موتور و شاسی و نیز ژنراتور و شاسی
- کانوپی (اتاقک) صداگیر و عایق ضد آب
